Các lý thuyết động lực (Motivational theories) là các lý thuyết giải thích động lực của con người, từ đó đưa ra các cách thức để thúc đẩy, khuyến khích họ hành động. Trong ngành Nhân sự, các lý thuyết này được sử dụng để hiểu hành vi của nhân viên, từ đó đưa ra các chính sách và chương trình nhằm tạo động lực cho họ làm việc hiệu quả hơn.

Một số lý thuyết động lực phổ biến trong ngành Nhân sự bao gồm:

• Thuyết nhu cầu của Maslow: Lý thuyết này cho rằng con người có một hệ thống nhu cầu xếp theo thứ tự ưu tiên, từ nhu cầu sinh lý cơ bản đến nhu cầu tự hiện thực hóa bản thân. Khi một nhu cầu được thỏa mãn, nó sẽ không còn là động lực nữa, và nhu cầu tiếp theo sẽ trở thành động lực chính.
  
  Ví dụ: Một nhân viên mới bắt đầu công việc có thể được thúc đẩy bởi nhu cầu sinh lý, chẳng hạn như mức lương, phúc lợi, môi trường làm việc an toàn. Khi những nhu cầu này được thỏa mãn, họ có thể bắt đầu tập trung vào nhu cầu xã hội, chẳng hạn như mối quan hệ với đồng nghiệp, sự công nhận của cấp trên.

• Thuyết hai yếu tố của Herzberg: Lý thuyết này cho rằng có hai loại yếu tố tác động đến động lực của con người: yếu tố duy trì và yếu tố động lực. Các yếu tố duy trì bao gồm các điều kiện làm việc, mức lương, phúc lợi,... Các yếu tố động lực bao gồm thành tích, công nhận, trách nhiệm, sự phát triển và thăng tiến,...
  
  Ví dụ: Một nhân viên có thể hài lòng với mức lương và phúc lợi của mình, nhưng họ sẽ không được động viên nếu họ không cảm thấy có cơ hội để phát triển và thăng tiến.

• Thuyết cân bằng động lực: Lý thuyết này cho rằng con người luôn so sánh những gì họ bỏ ra (input) với những gì họ nhận được (output). Khi họ cảm thấy mình đang nhận được ít hơn so với những gì họ bỏ ra, họ sẽ cảm thấy bất công và có thể dẫn đến giảm động lực làm việc.
  
  Ví dụ: Một nhân viên làm việc chăm chỉ và có thành tích tốt, nhưng họ lại nhận được mức lương thấp hơn so với đồng nghiệp của mình. Điều này có thể khiến họ cảm thấy bất công và giảm động lực làm việc.

Ngoài ra, còn có một số lý thuyết động lực khác như lý thuyết mong đợi của Vroom, lý thuyết xác định của Locke,... Các lý thuyết này đều có những ưu điểm và hạn chế riêng, và cần được sử dụng một cách linh hoạt để phù hợp với từng cá nhân và tổ chức.

Nhìn chung, các lý thuyết động lực là một công cụ hữu ích giúp các nhà quản lý hiểu hành vi của nhân viên và đưa ra các chính sách và chương trình phù hợp để tạo động lực cho họ làm việc hiệu quả hơn.